We vieren het ongemak van verandering
Gepubliceerd op 1 maart 2022
Veranderen. Anders maken of anders worden. Verandering is een wezenlijk onderdeel van ieders leven. Toch gaat dit niet altijd gemakkelijk en vindt bijna iedereen verandering ingewikkeld. Sinds een paar maanden heeft er veel verandering plaatsgevonden in mijn leven. Ik ben verhuisd van de Hofstad naar het Havana aan de Waal, ben van gemeenteambtenaar naar adviseur bij InterPactum gegaan, van kwaliteitsmedewerker naar beleidsmedewerker en van een G4 gemeente naar een gemeente in de Achterhoek. Daarnaast probeer ik nieuwe ritmes te vinden in mijn dagelijks leven en nieuwe vrienden te maken. Regelmatig komen er gedachtes bij mij op als hoe ga ik om met al die veranderingen? Hoe houd ik me als mens en als adviseur staande nu veel in mijn leven nieuw is? Wat kan ik leren van deze periode?
Wat er wel is gebeurd, is dat ik het proces van verandering ben gaan onderzoeken.
Laat ik vooropstellen dat het hier niet mijn bedoeling is om uitputtende antwoorden te geven op bovenstaande vragen. Ik schrijf geen mini-cursus ‘hoe om te gaan met veranderingen’ en ik verwacht ook niet dat ik volledige antwoorden ga vinden op deze vragen. Wat er wel is gebeurd, is dat ik het proces van verandering ben gaan onderzoeken. Via een collega werd ik gewezen op het boek ‘de Corporate Tribe’ van Danielle Braun en Jitske Kramer. Twee antropologen die de lessen en wijsheden van de antropologie toepassen op organisaties. In hun boek schrijven zij ook veel over verandering. “Verandering haalt je uit je routine en gaat altijd samen met chaos en het niet weten. In de antropologie noemen we dit de liminale fase waarin oud niet meer telt en nieuw nog niet duidelijk is.”[1]
Er begon direct een belletje te rinkelen want die term ‘de liminale fase’ is een term die regelmatig terugkwam tijdens mijn studie antropologie. “Het is een periode die identiteitsvragen oproept en het verlangen en nostalgie naar vroeger aanwakkert”, schrijven Braun en Kramer. Ook zorgt de liminale fase voor onzekerheid en ongemak.
Toen ik dat las, realiseerde ik me dat dit allemaal gedachtes en gevoelens zijn die ik heb doorgemaakt de afgelopen tijd. Twijfels over of ik het wel goed doe of dit wel is wat er van me verwacht wordt. Vragen over waar ik heen wil, waar mijn sterke punten liggen binnen de nieuwe werkzaamheden die ik uitvoer. Vragen over wat de onderliggende verhoudingen zijn en wat mijn plek daarin is.
Gelukkig zijn dit vragen die horen bij deze fase en ben ik lang niet de enige die deze vragen heeft. Als adviseur zit je vaker dan gemiddeld in een liminale fase omdat je steeds weer van project naar project gaat. Al mijn collega’s zijn maar wat bekend met dit fenomeen. Zelfs de meest ervaren collega’s voelen af en toe nog dit ongemak. Het interessante is dat deze onzekerheid kan bestaan naast een geloof in jezelf. Want je weet ook dat je deze liminale fase weer doorkomt, dat het stof dat de verandering heeft doen opwaaien weer wat neerdwarrelt en dat het ongemak minder wordt. En dat jij dit als adviseur prima kan doorstaan.
De kunst is dus het accepteren van de verandering en alles wat erbij komt kijken. Juist in deze fase leren we het meest, ontstaan de meeste kansen, gaan we het hardst onderuit maar staan we ook het snelst weer op. Laten we de onzekerheid omarmen en het ongemak vieren want zonder verandering zou het ook maar een saaie boel worden.
Hoewel.. ook dat is niet zeker. Misschien verandert mijn mening daarover ook nog wel.
[1] Braun & Kramer 2015
