Gepubliceerd op 29 april 2021

”Dinsdagmiddag, de postbode komt langs. Post van oma, brief van de belastingdienst, een flyer voor nieuwe zonnepanelen én een brief van de gemeente. Of ik mee wil doen met een enquête over hoe ik naar mijn buurt kijk. Prima, doe ik wel even. ”

Burgerparticipatie is een groot en veelomvattend begrip. Vaak willen we als gemeente wat. We willen de meningen van inwoners horen. Over hun leefomgeving, over de buurt of over de stad. Maar wie zijn die inwoners? Wie is ‘dé inwoner’? Wie is ‘de burger’?

De intentie van beleidsmakers is duidelijk. Deelnemen! Samen aan de slag! Als de buurtbewoners achter het plan staan, dan wordt het sowieso een succes. Eerst willen we weten wat er speelt, zodat we daarop kunnen inspelen. We stellen beleid op dat aansluit bij de inwoners. Daarmee willen we gehoor geven aan de wensen van de inwoners. De intentie van de uitvoerders van het beleid – zoals maatschappelijk werkers of wijkmanagers – is ook duidelijk: zich inzetten voor de medemens. Gezamenlijk gaan we de wijk in, de buurt in, leren de kernen kennen en gaan aan de slag in de dorpen. We willen weten wat inwoners drijft, hoe zij hun leefomgeving willen maken, beheren en uitvoeren. Maar dan… inwoner? Wie krijg je aan tafel?

‘’Als ik de brief eenmaal geopend heb, staat daar een link in. <<MQSVokje>> Daarna moet ik een vergelijkbare code invullen. Geen gemakkelijke link, uitspreken op C1-taalniveau* is helaas niet mogelijk.’’

*Zie https://onzetaal.nl/taaladvies/b1-niveau/ 

Het begrip inwoner is breed. Meestal zien we dat het voornamelijk de witte, gepensioneerde, hetero mannen zijn die afkomen op de bewonersavonden. Een hele carrière achter de rug en nu willen zij zich graag inzetten voor de buurt. Echter, zij vertegenwoordigen slechts een bepaald beeld van de samenleving. Representatief voor de samenleving of niet, vaak wel representatief voor de huidige instituties.

‘Inmiddels zouden ze mij toch wel kennen?’ Vraag ik me hardop af.

‘’10 minuten later. Inmiddels ben ik bij mijn enquête. Wie ben ik? Geslacht, leeftijd, opleidingsniveau, inkomensgroep en samenstelling huishouden. Leuk om dit 4 keer per jaar te vermelden tijdens een enquête voor de gemeente. ‘Inmiddels zouden ze mij toch wel kennen?’ Vraag ik me hardop af.”

Is het handig om je doelgroep in een hokje te plaatsen? JA! Ik zeg, volmondig ja. Daarmee duik je in de belevingswereld van je doelgroep. Je leert je inwoners kennen, je kan een betere inschatting maken van wat er speelt en hoe groot of waar hun leefwereld bijvoorbeeld is. Voetballers vind je meestal op een sportveld. Zwemmers in een zwembad. Als je ouderen wilt bereiken, heb je een grote kans dat je hen vindt tijdens de wekelijkse koffie-ochtend. Maar dat betekent wel dat je oog moet hebben voor je doelgroep. Een inwoner kan jong zijn, oud zijn, laaggeletterd zijn, rechtspolitiek georiënteerd zijn, een LHBTQI+-professionals zijn, of een ouder die ontzettend druk is met de kinderen.

”Een uur heeft het uiteindelijk geduurd, van het lezen van de brief tot het klikken op de verzendknop. Kan dat niet efficiënter?”

“Zo, en dan nu de vragen waar het echt om gaat. Wat ik van het sociaal wijkteam vind? Niet gezien, en ook niet nodig gehad. 35 vragen ingevuld met ‘niet van toepassing voor mij’. Een uur heeft het uiteindelijk geduurd, van het lezen van de brief tot het klikken op de verzendknop. Kan dat niet efficiënter?”

Afgelopen maand organiseerde ik samen met Spectrum – Danielle & Bo – en met de Gelderland Academie – Erica – een online bijeenkomst over online participatie. Wat was het belangrijkste? Ken je doelgroep, weet wie je wilt benaderen en hoe je je doelgroep gaat benaderen. Maar misschien wel het belangrijkste allemaal: ’Neem de tijd. Een goede voorbereiding is het halve werk’. Dat kost de inwoner minder tijd, bereiken we wat we willen weten en houden we de goede energie erin.